บริเวณที่เรียกกันว่า “ศูนย์วัฒนธรรมเชียงใหม่” บนถนนวัวลาย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ มีพิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งที่มีคำเชิญชวนว่า “ชมกรุผ้าโบราณล้ำค่าที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประเทศไทย” ตั้งอยู่ อาคารจัดแสดงเป็นอาคารชั้นเดียว เมื่อ เข้าไปถึงโถงรับรองด้านหน้า ซึ่งเป็นที่จำหน่ายบัตรพร้อมติดต่อเจ้าหน้าที่นำ ชม ก็จะต้องเดินย้อนกลับมาเพื่อเลาะอ้อมไปสู่ทางเข้าจริงด้านหลัง เพื่อให้มาจบการชมที่โถงด้านหน้า อันเป็นที่จำหน่ายบัตรและของที่ระลึกอีกครั้งระหว่าง ที่เดินเลาะอ้อมตามชายคาของอาคารจัดแสดงราวหนึ่งร้อยเมตร ก็จะได้ชมภาพเก่าของบ้านเมืองและผู้คนที่ใส่กรอบติดไว้ เมื่อถึงทางเข้า ก็จะได้บรรยากาศเหมือนกำลังเดินเข้าไปในโรงภาพยนตร์หรือโรงละคร ด้วยการจัดแสงไฟและอุณหภูมิจากเครื่องปรับอากาศ แต่แท้ที่จริงนั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อถนอมและรักษาผ้าอันล้ำค่า
ที่ น่าสนใจก็คือ ในขณะที่ชมห้องจัดแสดงหนึ่งๆ จบลง เจ้าหน้าที่ก็จะปิดไฟส่วนนั้น ทั้งนี้นอกจากเหตุผลด้านประหยัดพลังงานแล้ว ยังช่วยดึงความสนใจมาอยู่ที่ห้องปัจจุบัน และเป็นการควบคุมผู้ชม ไม่ให้หยิบจับหรือฉกฉวยสิ่งของจัดแสดงนอกสายตาเจ้า หน้าที่ด้วย
ผ้า ที่จัดแสดงนี้เป็นสมบัติของคุณอัครเดช – คุณใจสคราญ นาคบัลลังก์ ซึ่ง เก็บสะสมผ้ามากว่ายี่สิบปี ปัจจุบันมีผ้าโบราณอยู่ราวหกพันชิ้น แต่ด้วยข้อจำกัดเรื่องพื้นที่และเงื่อนไขอื่นๆ จึงแสดงได้เพียงไม่ถึงพันชิ้นวิธี การจัดแสดงผ้าโบราณของที่นี่ มีกลุ่มชาติพันธุ์และกลุ่มภาษาเป็นตัวกำหนด โดยแบ่งพื้นที่หลักๆ เป็นห้อง ๕ ห้อง คือห้องไทลื้อ ไทเขิน ไทใหญ่ ไทลาว และไทโยนก แต่ละห้องจะมีผ้าของกลุ่มชาติพันธุ์และ ผู้พูดภาษาดังกล่าวมาให้ได้เห็น ทั้งผ้าที่มาจากไทย จีน ลาว พม่า เวียดนาม ฯลฯ ผ้าผืนไหนหรือชุดไหนมีความสำคัญเป็นพิเศษด้วยเอกลักษณ์ หรือความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ก็จะนำใส่หุ่นจัดแสดง มีภาพถ่ายเก่าวางประกบ และจัดข้าวของเครื่องใช้ประกอบให้ใกล้เคียงกับความจริงที่สุด อาทิ ในห้องไทเขินซึ่งมี “ผ้าจากราชสำนักเจ้าฟ้าเชียงตุง” ก็จะจำลองบรรยากาศมุมหนึ่งของท้องพระโรงมาไว้ หรือในห้องไทโยนก ก็จะมีเครื่องแต่งกายพร้อมข้าวของเครื่องใช้ ของเจ้าดารารัศมีมาให้ได้ดูกัน
นอกจากเครื่องนุ่งห่มแล้ว ผ้าห่อคัมภีร์ ผ้ายันตร์ ผ้าคลุมโรงศพ ตุง (ธง) ฯลฯ ก็ยังนำมาจัดแสดงไว้ด้วย
พิพิธภัณฑ์ แห่งนี้เปิดให้ชมตั้งแต่ปี พ.ศ.2545 เจ้าของตั้งใจจะจัดแสดงผ้าโบราณเพื่อเป็นวิทยาทานเพียงสิบปี …แม้คนที่ไม่สนใจเรื่องผ้าก็น่าจะหาโอกาสไปชมสิ่งอันล้ำค่านี้
พิพิธภัณฑ์สบันงา
เปิดเวลา 10.30– 18.30 น.
ทุกวันยกเว้นวันพุธ
ค่าเข้าชมคนละ 50 บาท
สอบถาม หรือติดต่อเพิ่มเติมได้ที่ : ศูนย์วัฒนธรรมเชียงใหม่ 185/3 ถนนวัวลาย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โทรศัพท์ 05320 -655, 0 53215026– 7 หรือ 0– 1883 – 6713
แหล่งที่มา : ข้อมูลเพิ่มเติม
แผนที่ :